(TibetanReview.net, Aug04’23) – China has built an expansive intelligence apparatus, with tens of thousands of officers, focused on combating the “Five Poisons” that the Chinese Communist Party (CCP) sees as its top threats both from within the country and...

Shimla: The Chief Representative Officer of Shimla met with Shri Rakesh Kumar (IAS), Secretary to the Governor of Himachal Pradesh today and the two discussed potential ways forward in securing long pending land leases on a token amount and...

By Tsering Choephel DHARAMSALA, 4 Aug: The President of the Central Tibetan Administration(CTA) Penpa Tsering has called Beijing’s ‘One China Policy’ a widely misunderstood policy that has no relevance to Tibet.

On 1st August, yesterday Gonpo Kyi, the sister of reputed Tibetan political prisoner Dorjee Tashi, again protested peacefully by prostration, requesting to meet her brother. She wanted to meet him in person in front of the Drapchi prison in Lhasa,...

(TibetanReview.net, Aug03’23) – It is the era of Xi Jinping in China these days and he is a required reading for everyone in the country for understanding the party’s policies, programmes and long-term goals and as an act of...

Shimla: As requested, the Chief Representative Office (CRO), Shimla set up a general health fitness checkup for His Excellency Shiv Pratap Shukla, the Governor of Himachal Pradesh, by Dr. Jampa Wangmo, the Director of the Shimla Men-tsee-khang (Tibetan Medical...

The Tibetan Centre for Human Rights and Democracy (TCHRD) submitted a UN Universal Periodic Review (UPR) report ahead of the fourth periodic review of the People’s Republic of China in January 2024.  The submission outlined a number of concerns...

The Chinese authorities are imposing extreme restrictions on the movement and activity of monks by implementing various policies within the monasteries of Tibet. Under the various policies implemented by the Chinese government on Tibetans, these intense restrictions are imposed...

Location: SFT HQ Office (New York City)Hours: 16 hours per weekStart date: August 21, 2023Compensation: Based on experience levelReports to: Grassroots DirectorApplication deadline: August 6, 2023 (interviews conducted on a rolling basis) APPLY HERE Requirements:  Highly motivated team player...

On July 21st, a non-Tibetan tourist kicked and tumbled the Tibetan holy Mani stone mound near Mount Everest in Dingri County, Shigatse, Tibetan Autonomous Region. The video of this incident has gone viral; he is currently being detained and...

During a horse racing festival in Serchen County in Tsolho prefecture of Amdo Tibet, (Qinghairovince), local Tibetans were accused of conducting illegal sales of minor goods from the trunks/boots of privately owned vehicles. A short video of more than...

Abstract: Tibet and Mongolia had close historical and religious ties since the times of Genghis Khan who conquered nearly the whole of Asia and Eastern Europe in the 13th century. Tibetan Lamas and the descendants of Genghis Khan developed...

The Chinese authorities are systematically erasing the court verdicts of Tibetans charged with the vaguely worded and broadly defined crimes of "endangering state security," wiping them from public databases. This unlawful practice extends beyond Tibet's Autonomous Region, resulting in...

UNITED NATIONS HUMAN RIGHTS COUNCIL 52nd Session (27 February to 4 April 2023) Item 4 Statement by H.E. Ms Anna JARDFELT Ambassador, Permanent Representative of Sweden on behalf of the European...

For Immediate Release June 22, 2023 Ottawa – Canada’s parliamentary Subcommittee on International Human Rights of the Standing Committee on Foreign Affairs and International Development sounded the alarm on China’s...

Original article: https://www.theglobeandmail.com/politics/article-mps-urge-canada-to-sanction-officials-responsible-for-chinese-run/ A parliamentary committee is calling on Ottawa to sanction officials responsible for China-run residential boarding schools in Tibet and to issue a statement calling for an end...

  Dear Secretary Blinken, We write on behalf of 42 nongovernmental organizations that report on and advocate for human rights in China, Hong Kong, Tibet, and Xinjiang regarding your forthcoming...

30 May 2023 [Geneva] On 30 May, the UN Committee on the Elimination of Discrimination Against Women (CEDAW) [1] raised concerns about the Chinese Government’s coercive residential school system in...

19-21 September 2023 The romanticized representation of relationship between Tibet and the Himalaya has often belied the political and strategic importance of the region, which later became the focal point of a dispute between global powers, particularly between India...

ནང་དོན་གནད་བསྡུས། ལོ་རབས་དགུ་བཅུའི་ནང་ཉི་ཧོང་གི་ལོ་རྒྱུས་ཞིབ་འཇུག་པ་ཞིག་གིས་སྔར་མན་ཇུའི་རྒྱལ་ས་མུག་ཏིན་དུ་བོད་ཀྱི་དགེ་འདུན་པ་ཞིག་གི་རྡོ་རིང་ཞིག་གསར་རྙེད་བྱུང་སྟེ་ལོ་རྒྱུས་དེབ་ཐེར་ནང་ཐོག་མར་འཁོད་ཡོད་ཅིང་།རྡོ་རིང་དེ་ནི་བོད་དང་མན་ཇུའི་བར་གྱི་ཆོས་འབྲེལ་ངོས་ནས་གཞིགས་ན་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དཔང་པོ་རྩ་ཆེན་ཞིག་ཆགས་འདུག་པས།རྒྱའི་འབྲེལ་ཡོད་ཡིག་ཚང་ཁག་ལ་གཞི་བཅོལ་ཏེ་རྡོ་རིང་གི་རྒྱབ་ལྗོངས་ལ་དཔྱད་ཞིབ་དང་འབྲེལ་ནས་སྔར་མན་ཇུའི་ཡུལ་དུ་རྒྱལ་བསྟན་གྱི་ལྟ་དགོངས་ཇི་ལྟར་དབུ་བརྙེས་ཚུལ་སོགས་བསྟན་ཡོད། བརྡ་ཆད་གཙོ་བོ། བྱང་རྡོའི་ཡི་གེ།མན་ཇུ།དབུ་བླ།རྒྱལ་རབས།ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས། གླེང་སློང་། ༄༅།།ཉི་ཧོང་གི་ཉེ་རབས་ལོ་རྒྱུས་མཁས་པ་གྲགས་ཅན་ཏོ་ཡུ་ཅིན་སན་(稻叶君山，1876-1940)གྱིས་ལོ་རབས་དགུ་བཅུའི་དུས་འགོར་ཉི་ཧོང་སྐད་ཡིག་ཐོག་བརྩམས་པའི་《ཆིང་རྒྱལ་རབས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཀུན་འདུས་ཆེན་མོ་》[1]ནང་།སྔར་མན་ཇུའི་རྒྱལ་རབས་སྔོན་མ་སྟེ་ཇུར་ཆིད་[2]ཀྱི་རྒྱལ་ས་མུག་ཏིན་(盛京)[3]དུ་བཞེངས་པའི་ནང་སོ་སློབ་དཔོན་ཞུ་བའི་བོད་ཀྱི་དགེ་འདུན་པའི་རྡོ་རིང་རྩ་ཆེན་པོ་ཞིག་ལ་ཐོག་མར་ཞིབ་འཇུག་བགྱིས་ཡོད།བོད་དང་མན་ཇུའི་བར་གྱི་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་ངོས་ནས་གཞིགས་ན།རྡོ་རིང་ཡི་གེ་འདིས་ལོ་ངོ་སུམ་བརྒྱ་དགུ་བཅུ་ལྷག་གི་ཡར་སྔོན་གྱི་སྐབས་དེའི་བོད་དང་མན་ཇུའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་སྟོང་ཆ་ངེས་ཅན་ཞིག་སྐོང་ཐུབ་སྟེ།དུས་རབས་བཅུ་བདུན་པའི་དུས་འགོ་སྟེ་ཕྱི་ལོ་༡༦༡༦ལོར་ཇུར་ཆིད་ཀྱི་སྲིད་དབང་གསར་དུ་ཚུགས་སྐབས་མན་ཇུའི་ཡུལ་དུ་རྒྱལ་བསྟན་ཐོག་མར་སྤེལ་བའི་སྲོལ་འབྱེད་མཁན་ནི་ནང་སོ་སློབ་དཔོན་ཡིན་པར་གྲགས་ཤིང་།མན་ཇུའི་རྒྱལ་པོ་ཐོག་མ་ནོར་ཧ་ཆི་ཡིས་འདི་པ་དབུ་བླར་བསྟེན་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་མོའི་ཆོས་ཞུས་ཚུལ་ཡང་མཆིས།དེས་ན་དགེ་འདུན་པ་འདིའི་རྡོ་རིང་གི་རྒྱབ་ལྗོངས་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་པར་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རིན་ཐང་ཆེན་པོ་འདུག་སྙམ་མོད།འོན་ཀྱང་ཉེ་རབས་བོད་ཀྱི་འབྲེལ་ཡོད་ལོ་རྒྱུས་ཡིག་ཚང་དང་གནའ་བོའི་རྡོ་རིང་ཞིབ་འཇུག་སྐོར་གྱི་དཔེ་དེབ་ཁག་ཏུ་ནང་སོ་སློབ་དཔོན་གྱི་རྡོ་རིང་སྐོར་ལ་ཞིབ་འཇུག་བགྱིས་པ་དང་།ཡང་ན་བྱང་རྡོའི་ཡི་གེ་འདི་བོད་ཡིག་ཏུ་ཕབ་སྒྱུར་དང་འདི་ལ་འབྲུ་འགྲེལ་བརྩམས་པ་སོགས་གང་ཡང་མི་གསལ་ཞིང་།མི་སྣ་འདི་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱས་ཚུལ་ཡང་ཧ་ལམ་མེད་པར་སྣང་།དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་ཆབ་འགག་རྟ་མགྲིན་ལགས་ཀྱིས་དཀའ་ལས་མང་པོ་བརྒྱབ་སྟེ་ཕྱི་ལོ་༢༠༡༢ལོར་《བོད་ཡིག་རྡོ་རིང་ཞིབ་འཇུག་》ཅེས་པའི་དཔེ་དེབ་མཐུག་པོ་ཞིག་བསྒྲིགས་ཏེ།བོད་བཙན་པོའི་དུས་ནས་བོད་སིལ་བུའི་དུས་དང་།དེ་ནས་རྒྱ་ནག་མེང་རྒྱལ་རབས།མན་ཇུའི་ཆིང་རྒྱལ་རབས་བཅས་བར་གྱི་བོད་ཡིག་རྡོ་རིང་༩༠ལྷག་འཁོད་ཡོད་ཀྱང་།དཔེ་དེབ་དེའི་ནང་དུ་ནང་སོ་སློབ་དཔོན་གྱི་རྡོ་རིང་ཚུད་མེད་པ་ནི་བྱང་རྡོའི་ཡི་གེའི་ནང་བོད་ཡིག་མེད་པས་ཡིན་ངེས།གང་ལྟར་དཔེ་དེབ་དེ་ལས་ཆིང་རྒྱལ་རབས་དུས་ཀྱི་བོད་ཡིག་རྡོ་རིང་སྔ་ཤོས་ནི་ཕྱི་ལོ་༡༦༥༢ལོར་བཞེངས་པའི་《རྒྱལ་པོས་བཞེངས་པའི་དགེ་བ་དར་རྒྱས་གླིང་རྒྱལ་ཁམས་སྐྱོབ་པའི་སྡེ་ཆེན་གཙུག་ལག་ཁང་གི་རྣམ་ཐར་རྡོ་རིང་》(《敕建大隆善护国寺碑记》)ཞེས་པ་དེ་ཡིན།དེ་ལྟར་གཞིགས་ན།མན་ཇུ་ཡིས་རྒྱ་ནག་དབང་སྒྱུར་མ་བྱས་སྔོན་ལ་ཡུལ་དེར་བོད་ཡིག་རྡོ་རིང་ཧ་ལམ་ཡོད་ཚོད་མི་འདུག ཡིན་ནའང་བོད་ཡིག་གི་རྡོ་རིང་ཡིན་མིན་ལ་མ་བལྟོས་པར།ང་ཚོས་སྐབས་འདིར་བོད་དང་མན་ཇུའི་བར་གྱི་ཆོས་འབྲེལ་ངོས་ནས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རིན་ཐང་གཞལ་ན།ནང་སོ་སློབ་དཔོན་གྱི་རྡོ་རིང་འདི་ནི་གོང་གསལ་ཆིང་རྒྱལ་རབས་དུས་ཀྱི་རྡོ་རིང་དེ་དག་ལས་ཀྱང་སྔ་བ་རྟོགས་ཐུབ།འོན་ཀྱང་བོད་ཡིག་ནང་རྡོ་རིང་འདིའི་སྐོར་གྱི་དཔྱད་གཞིའི་རྒྱུ་ཆ་ཤིན་ཏུ་མཐོང་དཀོན་པོ་ཆགས་ཡོད་སྟབས།འདིར་ཁོ་བོས་ཀྱང་གཙོ་བོ་རྒྱ་ཡིག་གི་ཡིག་ཚང་ཁག་ལ་གཞི་བཅོལ་བ་ཡིན་ཏེ།མི་སྣ་འདིའི་རྡོ་རིང་ཡི་གེ་ལ་གསར་དུ་དཔྱད་ཞིབ་བགྱིས་ཏེ་རྩོམ་གྱི་མ་གདན་གང་འཚམས་འདང་བའི་རྗེས་སུ།༢༠༢༢ལོའི་སྤྱི་ཟླ་༧པར།ཡོ་རོབ་ཅེག་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་(Czech Republic)ཀྱི་ཆར་ལེ་སི་གཙུག་ལག་སློབ་ཆེན་(Charles University)ཏུ་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་རིག་པའི་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་བཅུ་དྲུག་པའི་སྟེང་དཔྱད་ཞིབ་ཀྱི་གྲུབ་དོན་གནད་དུ་དྲིལ་ནས་སྒྲོགས་སྦྱང་ཞུས་པར།ཚོགས་འདུའི་སྟེང་མཁས་དབང་དང་ཤེས་ཡོན་ཅན་དུ་མས་དོགས་གནད་ཅན་གྱི་དྲི་བ་མང་པོ་ཚ་ཚ་འུར་འུར་དུ་བཏོན་བྱུང་བས།དཔྱད་རྩོམ་འདིས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་སྟོང་ཆ་ངེས་ཅན་ཞིག་སྐོང་ཐུབ་པར་སྔར་བས་གདེང་ཚོད་ཅུང་ཟད་རྙེད་སོང་ལགས་ན།ད་ནི་ནང་སོ་སློབ་དཔོན་གྱི་རྡོ་རིང་འདིའི་སྐོར་ལ་ཅུང་ཟད་རྒྱས་པར་དཔྱད་པར་བྱའོ།། དང་པོ། མན་ཇུའི་སྲིད་དབང་ཚུགས་པའི་དུས་འགོ་དང་ནང་སོ་སློབ་དཔོན་གྱི་བར་གྱི་འབྲེལ་བ། མན་ཇུའི་སྔོན་བྱོན་མེས་པོ་（女真人）ཚོས་སྔར་ནས་ས་མན་ཆོས་ལུགས་(薩滿教)ཞེས་པའི་གདོད་མའི་ཆོས་ལུགས་འདི་ལ་དད་མོས་བྱེད་པར་གྲགས་ཏེ།ཆོས་སྤྱོད་གཙོ་བོ་ནི་ཉི་མ་ལ་དད་མོས་དང་ལྷ་འདྲེ་ལ་གསོལ་མཆོད་བྱེད་པ་དེ་ཡིན་ཞིང་།ལྷག་པར་དུ་རྒྱལ་པོ་ནོར་ཧ་ཆི་ཡིས་རང་གི་ཡབ་ཆེན་གང་ཉིད་མེང་རྒྱལ་རབས་ཀྱི་དཔུང་དམག་གིས་གོ་འཛོལ་ཐེབས་ནས་བསད་ནོར་བྱུང་བར་དགྲ་ཤ་ལེན་ཆེད།ཕྱི་ལོ་༡༥༨༣ལོ་ནས་བཟུང་ཇིར་ཆིད་ཀྱི་རྒྱལ་རབས་སྔ་མའི་（建州女真）ཤོག་སྡེ་ཁག་གཅིག་གྱུར་མཛད་ནས།རིམ་པས་གཡུལ་འཐབ་ཐེངས་དུ་མ་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་ཞིང་དཔུང་དམག་དང་མངའ་ཐང་རྒྱ་སྐྱེད་བཏང་སྟེ་སྲིད་དབང་སྟོབས་ཀྱིས་ཁ་ལོ་བསྒྱུར་དུས་ས་མན་ཆོས་ཁང་རེ་ཟུང་གཏོར་སྐྱོན་བཏང་ཞིང་།རེ་འགའ་རྒྱལ་པོ་རང་གི་གོང་མའི་ཕོ་བྲང་དུ་བདག་གིར་བཅད་ཚུལ་ཡང་མཆིས་ཏེ།《སར་མན་ཆོས་དང་ལྷ་སྒྲུང་》ལས། “ནོར་ཧ་ཆི་ཡིས་ཚོ་ཁག་བདག་གིར་མཛད་སྐབས།དམག་རྟ་ཡིས་སྔོན་ལ་ཚོ་སྡེ་ཁག་གི་ཆོས་ཁང་གཏོར་ཞིང་།ལྷ་སྐུ་རྣམས་ཝང་པེ་ལིའི་མདུན་ནས་འཕྲོག་”(努尔哈赤攻占部落时，兵马先废该部“堂色”，掠祖像神牒于贝勒马前)[4]ཞེས་གསལ་བ་ལྟར།བར་སྐབས་ཤིག་ནས་ས་མན་ཆོས་ཁང་གི་རྣམ་པ་བསྒྱུར་ཏེ་ལྷ་ཁང་རྣམས་གོང་མའི་ཕོ་བྲང་ཁོ་ནར་གྱུར་ཡོད་དོ།།《ཅན་ཀྲུའུ་ཡི་རེག་ཟིག་》ལས། “奴酋之所居上里许，立一堂宇，臻以垣墙为礼天之所，凡于战斗往来，权酋清将胡必往新之”[5]ཞེས་གསལ་བ་ལྟར་ན།ས་མན་ཆོས་ནི་གདོད་མ་ནས་མན་ཇུའི་མི་རིགས་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་དད་མོས་ཡིན།དེ་ལྟར་གཡུལ་འཐབ་ལ་མཁས་པའི་རྒྱལ་པོ་ནོར་ཧ་ཆི་ཡིས་ལོ་ངོ་ཉི་ཤུར་ཉེ་བ་ཞིག་ལ་རྒྱང་འདུལ་དང་དྲག་པོའི་གཡུལ་དངོས་སུ་བཤམས་པ་ཅི་རིགས་ལ་བསྟེན་ནས་མན་ཇུའི་ཤོག་སྡེ་མཐའ་དག་གཅིག་གྱུར་མཛད་རྗེས།ཕྱི་ལོ་༡༦༠༣ལོར་རྒྱལ་ས་གནས་སྤོས་ཏེ་ཧི་ཐོག་ཨ་ལ་མཁར་ཞེས་པར་གཞི་རྒྱ་ཆེ་བའི་རྒྱལ་ས་བཙུགས་པ་དང་མཉམ་དུ་ཅིན་ཆེན་མོའི་[6]སྲིད་དབང་གསར་དུ་བཙུགས།དེ་ནས་བཟུང་ཅིན་ཆེན་མོའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྟོབས་ཤུགས་མངའ་ཐང་ཆེར་རྒྱས་ཏེ།དཔའ་རྩལ་གླིང་ཀུན་ལ་གྲགས་པའི་རྒྱལ་པོ་ནོར་ཧ་ཆི་ཡིས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྲིད་དབང་སྲ་བརྟན་ཡོང་ཆེད་ལོ་ངོ་བཅོ་ལྔ་ཙམ་གྱི་ནང་“བཞེངས་སྐྲུན་ཆེན་པོ་ཐེངས་གསུམ་”མཛད་ཚུལ་མཆིས་ཤིང་།བཞེངས་སྐྲུན་ཐ་མ་དེ་ནི་དོན་ངོ་མར་མན་ཇུའི་འདབས་འབྲེལ་དུ་ཆགས་པའི་སོག་པོའི་རྒྱལ་ཕྲན་ཁག་དང་རྒྱ་ནག་པོའི་ཡུལ་ཁམས་མངའ་འོག་ཏུ་དབང་སྒྱུར་བྱེད་སླ་བའི་ཆེད།མི་རིགས་སོ་སོའི་ཁམས་དང་མོས་པ་ལ་བསྟུན་ནས་རྒྱལ་སའི་ཉེ་ལོགས་སུ་ལོ་གསུམ་གྱི་ནང་ཆོས་ལུགས་གྲུབ་མཐའ་འདྲ་མིན་གྱི་ལྷ་ཁང་ཆེན་མོ་བདུན་གསར་བཞེངས་གྲུབ་པར་མཛད་པ་དེ་ཡིན།ལོ་རྒྱུས་སྟེང་འདི་ལ་ནོར་ཧ་ཆིའི་དུས་སྐབས་ཀྱི་“ལྷ་ཁང་ཆེ་བདུན་”（七大廟）ཞེས་པར་གྲགས།དེ་དག་ཁྲོད་ལས་མན་ཇུ་མི་རིགས་རང་གིས་སྔར་ནས་དད་མོས་བྱེད་པའི་ས་མན་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ལྷ་ཁང་（堂子）གཅིག་དང་།རྒྱ་ནག་རུའུ་ལུགས་[7]ཀྱི་ལྷ་ཁང་（文廟）གཅིགབོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་ལྷ་ཁང་（地藏寺）གཅིགགནའ་བོའི་ཏའོ་ལུགས་[8]ཀྱི་ལྷ་ཁང་（玉皇廟、關帝廟、城隍廟）གསུམ།གཞན་གཡུལ་འཐབ་ཁྲོད་གཤེགས་པའི་དཔོན་དམག་རྣམས་ལ་རྗེས་དྲན་གྱི་ཆེད་དུ་བཞེངས་པའི་ལྷ་ཁང་（昭忠祠）གཅིག་བཅས་ཡོད།ལྷ་ཁང་ཆེ་བདུན་ཁྲོད་ཀྱི་འཕགས་པ་ས་ཡི་སྙིང་པོའི་ལྷ་ཁང་དེ་ནི་མན་ཇུའི་ལོ་རྒྱུས་སྟེང་བཞེངས་སྐྲུན་མཛད་པའི་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་དགོན་པའམ་ལྷ་ཁང་ཐོག་མ་དེ་ཆགས་ཡོད་ལ།དགོན་པ་འདིའི་རྟེན་གཙོར་སྟོན་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་དང་།འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས།འཕགས་པ་ས་ཡི་སྙིང་པོ་བཅས་བཞུགས་ཚུལ་མཆིས། དེ་བས་ཀྱང་གནད་འགག་ཆེ་བ་ཞིག་ལ།ལྷ་ཁང་ཆེ་བདུན་ལ་རབ་གནས་བགེགས་བསྐྲད་སོགས་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་གཙོ་གྲས་རིགས་སྒྲུབ་མཁན་ནི་ཤར་སོག་གི་ཡུལ་གྲུ་བརྒྱུད་ནས་ཕེབས་པའི་བོད་ཀྱི་དགེ་འདུན་པ་ནང་སོ་སློབ་དཔོན་ཞུ་བ་ཁོང་ཡིན་ཏེ།རྒྱའི་ཉེ་རབས་ལོ་རྒྱུས་ཞིབ་འཇུག་པ་ལིས་ཆིན་ཕུའུ་（李勤璞，1962- ）ཡིས། “ཁུངས་དེད་འོངས་ན།ནང་སོ་སློབ་དཔོན་ཁོང་ཕྱི་ལོ་༡༦༡༥ནས་༡༦༡༧བར་ཤར་ཕྱོགས་སོག་ཡུལ་ནས་ཧི་ཐོག་ཨ་ལ་མཁར་[9]དུ་གདན་ཞུ་ཐེངས་གཉིས་མཛད་མྱོང་འདུག་སྟེ།ཅིན་ཆེན་མོའི་མཁར་གྲོང་གི་ཤར་ཕྱོགས་སུ་བཞེངས་པའི་“ལྷ་ཁང་ཆེ་བདུན་”ནང་གི་རྟེན་སྐུ་ལ་རབ་གནས་མཛད་ཅིང་དམ་ཆོས་སྤེལ་”（追溯起來，囊素喇嘛在1615-1617年間，就曾受聘自東蒙古至赫圖阿拉兩次，為金國在其城的“東阜”所興建的“七大廟”裏面的佛廟開光傳法。）[10]ཞེས་གསལ་བ་བཞིན།དུས་ཚོད་ཀྱི་ཆ་ནས་ཀྱང་དཔྱད་ཞིབ་བགྱིས་པ་ཅུང་ཟད་སྔ་ཤོས་ཡིན་པའི་འདོད་ཚུལ་འདི་བློ་གཟུ་བོར་གནས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཉམས་ཞིབ་པ་དུ་མས་ཁུངས་བཙུན་པར་ངོས་ལེན་གནང་ཡོད་ལགས་ན།ཁོ་བོས་ཀྱང་འདོད་ཚུལ་འདི་སྒྲུབ་བྱེད་ཁུངས་འཕེར་བ་ཞིག་ཏུ་ཡིད་ཆེས་བྱས་ཡོད།འོན་ཀྱང་ལྷ་ཁང་ཆེ་བདུན་ཁྲོད་ནང་པའི་ལྷ་ཁང་གཅིག་ལས་མེད་ཕྱིར།ནང་སོ་སློབ་དཔོན་གྱིས་ནང་པ་མ་ཡིན་པའི་ལྷ་ཁང་གཞན་དག་གི་རྟེན་སྐུ་ལ་རབ་གནས་བགྱིས་ཡོད་མེད་དེ་ནི་ཐེ་ཚོམ་གྱི་དོགས་གནས་ཤིག་ཏུ་ཟད་ཀྱང་།གོང་དུ་“དམ་ཆོས་སྤེལ་”ཞེས་གསལ་བའི་ཚིག་གནད་དེས་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོ་ག་ཙམ་མ་ཡིན་པར།ཡུལ་དེའི་མངའ་འབངས་དྲག་ཞན་ཅི་རིགས་ལ་རྒྱལ་བསྟན་རིན་པོ་ཆེའི་ཆོས་སྦྱིན་ཡང་བཏང་ཡོད་ངེས།གང་ལྟར་འདི་པ་སྔ་ཕྱིར་མན་ཇུའི་ཡུལ་དུ་ཐེངས་གསུམ་བྱོན་པ་ལས་བྱོན་ཐེངས་སྔ་མ་གཉིས་ཀྱི་དུས་སུ་འཕགས་པ་ས་ཡི་སྙིང་པོའི་ལྷ་ཁང་དུ་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་མཛད་འགན་ཅི་རིགས་ཁུར་དུ་བཞེས་ཡོད་པའི་དུས་སྐབས་དེ་ནི།མན་ཇུའི་ཡུལ་དེར་རྒྱལ་བསྟན་གྱི་ལྟ་དགོངས་ཐོག་མར་སྤེལ་བའི་འགོ་ཚུགས་པ་ཞིག་ཏུ་ངོས་འཛིན་བྱས་ན།ཧ་ལམ་ཡུལ་དུས་གང་གི་ཆ་ནས་ཀྱང་ལུང་དང་རིགས་པས་དགག་ཏུ་མེད་པ་ཞིག་རེད་སྙམ།འདི་ལ་ཡང་དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་ལི་ཆིན་ཕུའུ་（李勤璞，1962- ）ཡིས།“ནང་སོ་སློབ་དཔོན་ནི་ཆིང་རྒྱལ་རབས་དུས་ཀྱི་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་སྤེལ་བའི་སྲོལ་འབྱེད་མཁན་ཡིན་ལ།བླ་མ་དཀར་པོ་[11]ནི་ཆིང་རྒྱལ་རབས་དུས་ཀྱི་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་རྨང་གཞི་འཛུགས་མཁན་ཡིན་”(囊素喇嘛是清朝藏傳佛教的開山者，白喇嘛則是清朝藏傳佛教的成立者)…

Abstract It could be argued that one of the biggest challenges faced by China in invading Tibet was the poor network of roads in Tibet, because of the lack of motorable roads in Tibet it failed to act as...